ابوالقاسم لاهوتی مدت‌ها پیش از آن‌که به‌عنوان شاعری انقلابی شهرت یابد، صاحب‌منصبی بود مشهور به انقلابی‌گری. سرگذشت او در این دورۀ پر فرازونشیب که با ورودش به خدمت نیروی ژاندارم در سال‌های بعد از انقلاب مشروطیت آغاز می‌شود، بخش اوّل این کتاب را تشکیل می‌دهد و ماجرای تصرف تبریز به دست او و ژاندارم‌های هوادارش، و از آن مهمتر چگونگی واکنش نیروهای سیاسی شهر در برابر این حرکت، بخش دوم آن را.