در پی فروپاشی روسیۀ تزاری در اثر انقلاب 1917 تعدادی از مستعمرات و مستملکات روسیه اعلان استقلال کردند؛ پاره‌ای از این کشورها مانند جمهوری‌های گرجستان و ارمنستان و آذربایجان در قفقاز و اوکراین در غرب روسیه در این تغییر و تحول استقلال خود را از دست داده و از نو در ردیف مستعمرات روسیه در آمدند. ملّیت و بلشویزم یکی از نخستین و مهمترین آثاری است که در سال‌های بین دو جنگ اول و دوم جهانی در این زمینه به زبان فارسی منتشر شده است.